به عمل جراحی بینی که در آن انحراف ، تیغه میان بینی اصلاح می‌شود ، سپتوپلاستی می‌گویند. در واقع می‌توان گفت تیغه میانی در وسط دو سوراخ بینی قرار دارد. به طور کلی این تیغه باید در میان بینی قرار داشته باشد ، اما به دلایلی ممکن است این تیغه انحراف پیدا کرده و به سمت سوراخ دیگر بینی متمایل شود.
این امر باعث جلوگیری از عبور هوا در داخل بینی می‌شود. به دلیل انحراف تیغه بینی سوراخ‌های بینی از حالت تقارن خارج شده و یکی از دیگری بزرگتر می‌شود.
عمل کردن سپتوپلاستی بینی
این عمل با هدف بهبود یافتن انحراف دماغ انجام می شود. انحراف بینی موجب اختلال‌های تنفسی و کم شدن جریان هوا به خاطر بسته بودن یکی از حفره‌های بینی می‌شود. در جراحی انحراف بینی پزشک متخصص با بریدن و برداشتن قسمت‌هایی از تیغه بینی انحرافات را بهبود می‌بخشد. غالباً این عمل جراحی به تنهایی صورت میگیرد ؛ اما بیشتر متقاضیان این عمل را هم زمان با عمل رینوپلاستی انجام می‌دهند.
علل انحراف بینی
علت‌های متعددی برای انحراف دماغ اشخاص وجود دارد که عبارت‌اند از:
- ارثی و مادرزادی : بیش از 80 درصد افراد به صورت ارثی دچار انحراف بینی هستند. این مشکل از ابتدا وجود نداشته است اما با بیشتر شدن سن و بزرگ شدن بینی ، کم کم انحراف بینی به وجود آمده است.
- تصادف یا ضربه : از عوامل دیگری که موجب انحراف می‌شود می‌توان به ضربه‌ای که در اثر تصادف و یا حادثه‌های گوناگون به بینی وارد می‌شوند اشاره کرد.
علائم انحراف بینی چیست ؟
- یکی از بارزترین علائم آن اختلال‌های تنفسی در شخص میباشد.
- شخص دائماً دچار گرفتگی بینی می‌شود. غالباً این مورد در یک طرف از بینی رخ می‌دهد و منجر به آزار و اذیت شخص می‌گردد.
- خون دماغ شدن‌های پی‌در‌پی
- خشک بودن دائمی مخاط بینی
- مشکل تنفسی داشتن هنگام خواب و خر‌و‌پف‌های زیاد
آمادگی قبل از سپتوپلاستی
قبل از انجام این جراحی باید با پزشک متخصص خود موارد مهمی که در زیر به آن‌ها اشاره شده است را مطرح نمایید. این موارد عبارت‌اند از:
- سابقه پزشکی
چنانچه شما هرگونه عمل جراحی یا بیماری خاصی داشته‌اید به پزشک متخصص خود اطلاع داده؛ همچنین پزشک را در جریان داروهایی که مصرف می کنید نیز قرار دهید.
- انجام دادن معاینه فیزیکی
قبل از انجام عمل سپتوپلاستی معاینه فیزیکی توسط پزشک متخصص انجام می‌شود. در ابتدا پزشک کل بینی و پوست آن قسمت را معاینه مینماید. ممکن است پزشک تشخیص آزمایش‌های دیگری را نیز بدهد تا شما انجام دهید.
- عکس گرفتن از بینی
برای این عمل شما باید از زوایای مختلف بینی عکس تهیه نمایید. این تصاویر در حین عمل و یا برای مقایسه بعد از عمل مورد استفاده قرار میگیرد.
- مشورت کردن با دکتر متخصص
پزشک متخصص قبل از سپتوپلاستی جلسه ای را برای مشورت با شما هماهنگ مینماید. در این جلسه بر اساس معاینات و آزمایش‌هایی که انجام داده‌اید پزشک تشخیص می‌دهد که آیا این عمل برای شما مناسب است یا خیر. همچنین نتیجه عمل را به صورت تقریبی برایتان توضیح می‌دهد.
جراحی سپتوپلاستی
این عمل با دو روش بیهوشی موضعی و یا بیهوشی عمومی که با توجه به تشخیص پزشک است ، انجام می‌شود. این جراحی به این صورت انجام می‌شود که جراح ، برشی در قسمتی از بینی ایجاد مینماید و پس از بازکردن پوشش مخاط بینی، انحراف تیغه بینی را عمل مینماید. همچنین اگر در حین عمل نیاز به برداشتن استخوان زائد و یا غضروف باشد این کار توسط پزشک متخصص انجام می‌شود و در پایان پوشش مخاطی و بخش‌های برش یافته با بخیه به قسمت اولیه خود باز می‌گردد.
مدت زمان عمل سپتوپلاستی
مدت زمان انجام این نوع عمل جراحی براساس شدت انحراف تیغه بینی شخص متفاوت است ؛ اما به طور معمول عمل جراحی بین نیم تا یک ساعت به طول می‌انجامد.
هزینه عمل سپتوپلاستی
هزینه این عمل با توجه به پارامترهای گوناگون متفاوت میباشد؛ برهمین اساس نمی‌توان برای همه افراد قیمت‌های یکسانی در نظر گرفت. در بیشتر موارد به دلیل درمانی بودن این جراحی ، بیمه درمانی بیمار ، هزینه این جراحی را تحت پوشش خود قرار می دهد. البته ممکن است در موارد خفیف که انحراف بینی مشکلات تنفسی را در بیمار ایجاد نکند ، هزینه عمل به عهده خود بیمار باشد. به همین خاطر پیشنهاد می‌شود حتماً قبل از عمل ، جراح بینی خوب مراجعه کرده تا بر اساس معاینات فیزیکی هزینه نهایی را به شما اعلام نماید.
مراقبت‌های بعد از سپتوپلاستی
شما باید برای کم کردن خونریزی و ورم بینی پس از عمل جراحی مراقبت هایی را انجام دهید. این مراقبت ها عبارت اند از:
- به مدت یک ماه و نیم از انجام فعالیت‌ه ای شدید و سنگین نظیر ایروبیک، بدنسازی، دویدن و … پرهیز نمایید؛ زیرا این فعالیت‌ها موجب بالا رفتن فشار‌خون شده و احتمال خونریزی بینی را افزایش می‌دهد.
- از وارد شدن هرگونه ضربه به بینی جلوگیری نمایید.
- در هنگام خواب، سر خود را بالا نگهدارید.
- از لباس های جلو باز یا گشاد استفاده نمایید تا در زمان پوشیدن آن ها تماسی با صورت و بینی شما نداشته باشد.
عوارض ناشی از انحراف بینی
اگرانحراف سپتوم بینی زیاد باشد منجر به گرفتگی بینی می‌شود. گرفتگی بینی عوارض متعددی به دنبال دارد که در زیر به آن‌ها اشاره شده است:
- خشک شدن دهان به خاطر تنفس دائمی از دهان
- احساس گرفتگی بینی و احتقان در راه تنفسی
- خواب ناآرام به دلیل تنفس سخت در طول شب
جلوگیری کردن از ایجاد انحراف سپتوم بینی
برای جلوگیری از انحراف تنها می‌توانید از وارد شدن ضربه به بینیتان مخصوصاً حین انجام ورزش‌هایی نظیر والیبال و فوتبال جلوگیری نمایید. همچنین مادامی که از وسیله نقلیه استفاده می‌کنید حتماً از کمربند ایمنی استفاده نمایید.
نقاهت بعد از سپتوپلاستی
معمولا بعد از آن ، بیمار می تواند با از بین رفتن اثر دارو های بیهوشی ، به منزل باز گردد. زیرا این عمل یک روند سرپایی می باشد. معمولا پس از جراحی ، از پانسمان در بینی استفاده می شود. در صورتی که این عمل و رینوپلاستی به صورت همزمان انجام شوند ، بعد از جراحی علاوه بر پانسمان بر روی بینی گچ قرار می گیرد. بعد از مدتی این پانسمان و گچ ، از داخل و روی بینی برداشته می شوند. پس از جراحی ممکن است بینی دچار تورم شود ، که پس از گذشت چند هفته این تورم برطرف می شود. برای مشاهده نتیجه آن ، باید چند ماه صبر کرد. بعد از جراحی ممکن بیمار درد خفیفی در بینی داشته باشد ، یا تنفس او با دشواری انجام شود. پزشک یا جراح بینی برای کاهش درد ، داروهای مسکن که رقیق کننده خون نیستند را ، برای بیمار تجویز می کند. برای اینکه پس از جراحی پوسته و مواد اضافی باقیمانده از بینی بیمار خارج شوند ، جراح شستشوی بینی با محلول نمکی را به بیمار توصیه می کند.
در دوره بهبودی سپتوپلاستی دستورالعمل های زیر به بیمار داده می شود :
- نحوه مراقبت از بینی بعد از جراحی
- دارو های خوراکی و مالیدنی به بینی ، به منظور کاهش خطر ابتلا به عفونت و کمک به بهبودی و ترمیم ، بعد از جراحی
- توصیه های لازم برای حفظ سلامت بعد از جراحی و نکاتی که سلامت بیمار را به خطر می اندازند
- زمان مراجعه بعدی برای ویزیت
فرایند بهبودی و نتیجه سپتوپلاستی
مدت زمان بهبودی در بیماران مختلف متفاوت است. روند ترمیم بینی بعد از جراحی ، به آهستگی صورت می گیرد و ممکن سه الی شش ماه به طول بیانجامد. زیرا تغییرات ایجاد شده در بینی ، غضروف و بافت بینی ، برای ترمیم و ثابت شدن نیاز به گذشت زمان دارند. نتایج حاصل از جراحی انحراف بینی معمولا دائمی بوده ، و این عمل در مدت زمان کوتاهی ، منجر به بهبودی در روند تنفس بیمار می شود. ترمیم زخم های ناشی از جراحی ، مدت زمان کوتاهی طول می کشد. از نتایج و مزایای این جراحی ، می توان به بهبود اختلالات تنفسی ، بهبود خواب و کاهش خر و پف و مشکلات هنگام خواب اشاره کرد. در بعضی از موارد به دلیل بروز جابجایی در غضروف و بافت بینی بعد از جراحی ، ممکن است مجرای تنفسی بیمار مسدود شود. اگر بعد از این عمل مشکلات انحراف بینی بیمار بهبود نیافت ، ممکن است بیمار به جراحی سپتوپلاستی ثانویه نیاز داشته باشد. در صورتی که بیمار مراقبت های بعد از جراحی را انجام دهد ، می تواند انتظار نتایج موفقیت آمیز را از جراحی داشته باشد.
